Μεγάλες αλλαγές...

Με οδηγό τις συστάσεις του αναθεωρημένου μνημονίου για την ενέργεια, η κυβέρνηση προχωρά παράλληλα τον σχεδιασμό της στον τομέα των αγορών. Σύμφωνα με το μνημόνιο, καθορίζεται σαφώς ένα αυστηρό χρονοδιάγραμμα, τόσο για την αναθεώρηση των τιμολογίων και την κατάργηση των ρυθμιζόμενων τιμών για όλους τους καταναλωτές όσο και για την παροχή δυνατότητας πρόσβασης ιδιωτών στη λιγνιτική παραγωγή, καθώς και για τη δημιουργία ανεξάρτητου φορέα διαχείρισης της υδροηλεκτρικής παραγωγής. Όλα αυτά έως τον Ιούνιο του 2011. Συγκεκριμένα, προβλέπεται πως μέχρι τον Μάρτιο θα πρέπει να αρχίσει η υλοποίηση του σχεδίου για το άνοιγμα σε τρίτους της παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη. Το σχέδιο αυτό θα παρουσιαστεί προς έγκριση στην τρόικα έως το τέλος του τρέχοντος έτους.

Σε αυτό το μήκος κύματος επισπεύδονται οι εξελίξεις για το πρόγραμμα του αγωγού TAP - για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την κεντρική Ασία στην Ιταλία μέσω Τουρκίας - Ελλάδας - Αλβανίας με την Transadriatic Pipeline (η εταιρεία που σχεδιάζει το έργο) να καταθέτει αίτηση στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Το ξένο σχήμα (που απαρτίζεται από την ελβετική EGL, τη νορβηγική Statoil και τη γερμανική E.ΟΝ) αιτείται να του χορηγηθεί η άδεια δημιουργίας Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ) για την κατασκευή αγωγού από τη Θεσσαλονίκη μέχρι τα ελληνοαλβανικά σύνορα.

Παράλληλα, ένας από τους βασικούς μετόχους του TAP, η Statoil, με την ιδιότητά της ως βασικού μετόχου στο κονσόρτσιουμ των εταιρειών που αναπτύσσουν το κοίτασμα φυσικού αερίου Σαχ Ντενίζ στο Αζερμπαϊτζάν, ανακοίνωσε πως ξεκινούν διμερείς συνομιλίες με πιθανούς πελάτες για την προμήθεια 10 δισ. κυβικών μέτρων αερίου ετησίως, που θα παράγεται στο δεύτερο στάδιο εκμετάλλευσης του κοιτάσματος (Σαχ Ντενίζ ΙΙ).

Στους πιθανούς πελάτες συγκαταλέγονται οι αγωγοί οι οποίοι σχεδιάζονται για τη μεταφορά αερίου από την κεντρική Ασία στην Ευρώπη, όπως ο TAP, ο ITGI (γνωστός και ως ελληνοϊταλικός αγωγός) και ο Nαμπούκο. Στη σχετική αίτηση η ΤΑΡ κάνει λόγο για αγωγό δυναμικότητας μεταφοράς 10 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως, ποσότητα που ανάλογα με τη ζήτηση θα μπορεί να αυξηθεί στα 20 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως. Ο αγωγός θα έχει σημείο εκκίνησης τη Νέα Μεσημβρία Θεσσαλονίκης (εκεί θα συνδέεται με τον κεντρικό ελληνικό αγωγό που τροφοδοτείται από τον ελληνοτουρκικό) και ύστερα από διαδρομή 185 χλμ. θα καταλήγει δυτικά στα ελληνοαλβανικά σύνορα, κοντά στον οικισμό Διποταμιά στην Καστοριά. Από την Αλβανία θα συνδεθεί με την Ιταλία μέσω υποθαλάσσιου τμήματος στην Αδριατική.

Η σπουδή της Μόσχας

Αγώνας δρόμου γίνεται όμως και από τη Μόσχα, η οποία φαίνεται ότι έπεισε τη Βουλγαρία να επιστρέψει στο... Νότιο Ρεύμα - South Stream. Είναι κοινό μυστικό πως μεγάλο μέρος της ρωσικής ενεργειακής διπλωματίας από την άνοιξη ασκούσε πιέσεις προς τη Σόφια. Κι αυτό γιατί το Κρεμλίνο δείχνει αποφασισμένο να επιταχύνει τις διαδικασίες και να προχωρήσει την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου στα προκαθορισμένα χρονικά όρια μέχρι το 2015.

Ο προφανής «εκβιασμός» ότι η Μόσχα θα μπορούσε να αντικαταστήσει τη Βουλγαρία με τη Ρουμανία ως χώρα υποδοχής του υποθαλάσσιου αγωγού από το Νοβοροσίσκ της Μαύρης Θάλασσας φαίνεται πως λειτούργησε υπέρ της «εκλογίκευσης» από την κυβέρνηση Μπόικο Μπορίσοφ, που κινδύνευε να βρεθεί στη μαύρη λίστα της Μόσχας αρνούμενη το ένα μετά το άλλο όλα τα ενεργειακά σχέδια με τη Ρωσία, με πρώτο θύμα τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης, το πλέον αμφίβολο σχέδιο, αν όχι οριστικά ακυρωμένο.