T

ο οποίο, σύμφωνα με τα λεξικά, σημαίνει ότι τίποτα δεν έχει μείνει όρθιο. Και το οποίο, μεταξύ άλλων, αποδίδει με μεγάλη ακρίβεια την κατάσταση των εισηγμένων εταιρειών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. Τα αποτελέσματα εννεαμήνου που ανακοινώθηκαν δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για το βάθος και την έκταση της κρίσης στην αγορά.

Τα αποτελέσματα είναι αποκαρδιωτικά για όλους. Οι τράπεζες ήδη δοκιμάζονται από την πιστωτική επιβράδυνση, τα μειωμένα έσοδα από τόκους και, φυσικά, την αύξηση των επισφαλειών. Και περιμένουν ακόμα να υπολογίσουν το τελικό κοστούμι από το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων, καθώς και από το πόρισμα της BlackRock.

Στον έτερο πυλώνα της ανάπτυξης των προηγούμενων χρόνων, τις κατασκευαστικές εταιρείες, η κατάσταση είναι σχεδόν τραγική: μειωμένο έργο και ανεκτέλεστο, γενική συρρίκνωση μεγεθών. Για τον «συγγενή» κλάδο των δομικών υλικών, ίδια εικόνα λόγω και της επιβάρυνσης από τις υψηλές τιμές των καυσίμων.

Στην κορωνίδα της Νέας Οικονομίας, τις τηλεπικοινωνίες, εξίσου γενική καθίζηση, με τις εισηγμένες να αναζητούν επειγόντως ρευστό, σε μια αγορά που θεωρείται γενικά κορεσμένη. Όσον αφορά στις «παραδοσιακές» δυνάμεις του λιανεμπορίου και της βιομηχανίας; Μαύρη είναι η νύχτα στα βουνά...

Λίγες οι καλές εξαιρέσεις και από συγκεκριμένους κλάδους: η ενέργεια σε γενικές γραμμές πήγε καλά, τα λιμάνια και κάποιες επιχειρήσεις που διακρίνονται (από καιρό) για τον εξαγωγικό τους προσανατολισμό. Αλλά και σ' αυτές η πίεση είναι ήδη υψηλή, καθώς οι γραμμές χρηματοδότησης στερεύουν και ανά πάσα στιγμή κινδυνεύουν να βρεθούν εκτεθειμένες.

Πού βαδίζομεν; Δυστυχώς δεν φαίνεται να βαδίζουμε κάπου. Στην καταστροφή έχουμε ήδη φτάσει. Αλλά αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει κάποιο εναλλακτικό σχέδιο στο τραπέζι, κάποια νέα κατεύθυνση, ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης. Το μόνο που υπάρχει είναι ένα κράτος που πασχίζει να αλλάξει. Και αρκετοί επιχειρηματίες που (κακά τα ψέματα) είναι εγκλωβισμένοι σε νοοτροπία και σε πρακτικές ξεπερασμένες εκ των πραγμάτων.

Αν η ατάκα «λεφτά υπάρχουν» του τέως πρωθυπουργού πήρε Όσκαρ επιπολαιότητας, η ατάκα του «ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε» δικαιούται Όσκαρ ακριβούς διάγνωσης. Αλλά μάλλον οι περισσότεροι ακόμα αναπολούν τις εποχές που «λεφτά υπήρχαν»...