Η κρίση με αριθμούς

«Πέρυσι η εγχώρια ζήτηση για τσιμέντο ξεπέρασε το 20% και φέτος θα αποτελέσει έκπληξη αν διαμορφωθεί σε μονοψήφιο ποσοστό», δήλωσε ο διευθυντής επενδυτικών σχέσεων του Τιτάνα κ. Τάκης Κανελλόπουλος, επισημαίνοντας ότι η φετινή επίδοση μας γυρίζει πίσω στα επίπεδα της δεκαετίας του 1980...

Η εικόνα που επικρατεί στον κατασκευαστικό κλάδο προκύπτει από τις παραγγελίες χωματουργικών μηχανημάτων. Πέρυσι μειώθηκαν περίπου 30% και φέτος αναμένεται μια αντίστοιχη ή και μεγαλύτερη πτώση.

Η αλήθεια είναι ότι νέα έργα δεν «βγαίνουν» στην αγορά και πως ακόμη και αυτά που θεωρητικά έχουν δοθεί (π.χ. τρεις μεγάλοι αυτοχρηματοδοτούμενοι αυτοκινητόδρομοι) προχωρούν με ρυθμούς... χελώνας λόγω διαφόρων προβλημάτων.

Στο λιανικό εμπόριο, τα στοιχεία δείχνουν μεγάλη άνοδο, καθώς ο δείκτης του όγκου των λιανικών πωλήσεων ανέβηκε κατά 5,9% μέσα στο πρώτο τρίμηνο (και κατά 11,1% τον Μάρτιο)! Το νούμερο αυτό εκπλήσσει, όσο και αν η περυσινή σύγκριση ήταν πολύ χαμηλή, όσο και αν φέτος ένα μέρος των πασχαλινών πωλήσεων «έπεσε» μέσα στον Μάιο.

Παράγοντες της αγοράς, πάντως, επισημαίνουν πως δεν θα πρέπει να βιαστούμε να πανηγυρίσουμε, καθώς ο δείκτης έχει επηρεαστεί (πλασματικά) ανοδικά από το γεγονός ότι φέτος κόβονται πολύ περισσότερες αποδείξεις από πέρυσι. Και επίσης ότι το 2009 υπήρξαν κάποια μέτρα στήριξης διαφόρων κλάδων που λειτούργησαν το δεύτερο και το τρίτο τρίμηνο, οπότε όποια άνοδος παρατηρήθηκε το πρώτο τρίμηνο θα αντιστραφεί στη συνέχεια.

Ενδεικτικό παράδειγμα ο κλάδος του αυτοκινήτου, που παρουσιάζει σημαντική άνοδο στο τρίμηνο (+20%), αποκλιμάκωση στο +9,7% στο τετράμηνο και πτώση στο πεντάμηνο. Κάτι ανάλογο αναμένεται και στα κλιματιστικά, καθώς πέρυσι τα σχετικά κίνητρα είχαν ενισχύσει τον τζίρο της άνοιξης και του καλοκαιριού... Στις μοτοσικλέτες, μια μέση εκτίμηση στην αγορά είναι ότι φέτος θα πουληθούν περίπου οι μισές από αυτές που πουλήθηκαν το 2008.

Επιδείνωση βέβαια αναμένεται να υπάρξει κατά τους υπόλοιπους μήνες του έτους και στους άλλους τομείς του εμπορίου, αφού άλλωστε τα σκληρά οικονομικά μέτρα άρχισαν να εφαρμόζονται μόλις από τον Απρίλιο και μετά.

Και αν υπήρχαν οι εταιρείες με εξωστρεφή χαρακτήρα, των οποίων οι πωλήσεις απευθύνονται κυρίως στο εξωτερικό και θα μπορούσαν φέτος να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους, ακόμη και σ' αυτό το μέτωπο έχουν αρχίσει να «μαζεύονται σύννεφα», αφού η μία μετά την άλλη οι χώρες της Ευρώπης ανακοινώνουν μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής: μετά τον ευρωπαϊκό Νότο, σειρά πήρε η Μεγάλη Βρετανία, ενώ η κατάσταση στην Ουγγαρία δεν προδιαθέτει για θετικές εξελίξεις.

Και η διπλή ανάγνωση...

H πρώτη ανάγνωση, βέβαια, όλων των παραπάνω αριθμών δημιουργεί έντονους προβληματισμούς για τις προβλεπόμενες επιδόσεις των εισηγμένων επιχειρήσεων, πλην όμως θα μπορούσε -για τους ιδιαίτερα αισιόδοξους- να υπάρχει και διπλή ανάγνωση. Αφού δηλαδή μέσα στο 2010 η ζήτηση στην Ελλάδα θα υποχωρήσει σε επίπεδα προηγούμενων δεκαετιών (και αφού το 2011 θα πάμε και κάπως χαμηλότερα), όσες εταιρείες επιβιώσουν θα έχουν μπροστά τους την πρόκληση να ξαναφτάσουν σε βάθος χρόνου τις επιδόσεις του 2008.

Κάτι τέτοιο, βέβαια, δεν θα μπορούσε να γίνει σε ένα ή σε δύο χρόνια, ίσως ούτε και σε πέντε. Όμως, εφόσον τα ελληνικά δημοσιονομικά καταφέρουν να ισορροπήσουν, ανοίγεται για τις υγιείς επιχειρήσεις μια μακρά, υποσχόμενη περίοδος ανοδικών -έστω και με χαμηλούς ρυθμούς στην αρχή- αποτελεσμάτων.