Ήρθε η ώρα των ενοικιαστών

Το πιο κοινό χαρακτηριστικό στους στόχους των διοικήσεων των εισηγμένων εταιρειών στις μέρες μας είναι οι κινήσεις για μείωση -ή, καλύτερα, για... νέα μείωση- των ενοικίων που καταβάλλουν. Και όπως πληροφορούμαστε, στις πλείστες των περιπτώσεων τα καταφέρνουν, καθώς οι ιδιοκτήτες βλέπουν και αυτοί τα ξενοίκιαστα ακίνητα που βρίσκονται είτε δίπλα είτε απέναντι να πληθαίνουν...

Στα εμπορικά καταστήματα και στα γραφεία, τα παλιά συμβόλαια περιλάμβαναν ένα ελάχιστο επίπεδο ενοικίου, προσαυξανόμενο με τον ετήσιο πληθωρισμό. Αντίθετα, στα νέα συμβόλαια:

• Η ρήτρα του πληθωρισμού έχει εκλείψει (μικρό το κακό για τους ιδιοκτήτες, καθώς ο πληθωρισμός αναμένεται να κινηθεί σε χαμηλά επίπεδα την επόμενη τριετία).



• Το ελάχιστο επίπεδο ενοικίου έχει υποχωρήσει δραματικά, ιδίως για τους ενοικιαστές υψηλής πιστοληπτικής ικανότητας.



• Σε αρκετές περιπτώσεις, υπάρχει ένα ασήμαντο ελάχιστο ενοίκιο, σε συνδυασμό με ποσοστό επιβάρυνσης του ενοικιαστή ανάλογα με το ύψος των πωλήσεων που θα επιτύχει (το ενοίκιο μεταβάλλεται από σταθερό σε μεταβλητό κόστος).



• Οι ιδιοκτήτες στις ανανεώσεις των συμβολαίων με αξιόπιστους πιστωτές, δέχονται μεν μειώσεις ενοικίων, αλλά παράλληλα προσπαθούν να επεκτείνουν την περίοδο των συμβολαίων, εξασφαλίζοντας για μεγάλο χρονικό διάστημα την είσπραξη των ενοικίων

Ένα είδος τέτοιων ακινήτων είναι τα τραπεζικά καταστήματα, που ήδη έχουν αρχίσει να περικόπτονται και η κίνηση αυτή αναμένεται να ενταθεί μέσα στα επόμενα χρόνια, λόγω και των επικείμενων συγχωνεύσεων στον ευρύτερο χρηματοοικονομικό χώρο.

Έντονη ανησυχία επικρατεί στους ιδιοκτήτες ακινήτων που στεγάζουν σήμερα πρατήρια βενζίνης, καθώς ακούνε από παράγοντες της αγοράς πως πάνω από χίλια πρατήρια θα αναγκαστούν μέσα στην επόμενη διετία να σταματήσουν να λειτουργούν.

Τα φαρμακεία θεωρούνταν για δεκαετίες πελάτες με χαμηλό κίνδυνο επισφαλειών, τόσο για τις προμηθεύτριες εταιρείες τους όσο και για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων τους. Τα πράγματα έχουν αρχίσει να διαφοροποιούνται δραστικά, καθώς όλοι προβλέπουν πως ο υπάρχων αριθμός φαρμακείων είναι υπερβολικός και πως τουλάχιστον χίλια με δύο χιλιάδες φαρμακεία θα αναγκαστούν είτε να κλείσουν είτε να συγχωνευθούν

Κύπρου: η επόμενη μέρα
και οι φήμες περί Ρώσου

Μιλήσαμε με παράγοντα της κυπριακής αγοράς, ο οποίος αναφερόμενος στις κυπριακές τράπεζες εκτίμησε πως τώρα τα πράγματα αρχίζουν να παίρνουν τον δρόμο τους. Μια καλή αρχή, είπε, ήταν η επιλογή ενός διεθνώς αναγνωρισμένου συμβούλου (Pimco) για να υπολογιστεί το μέγεθος του προβλήματος.

«Λείπουν άραγε από τις κυπριακές τράπεζες μόνο 3 δισ. ευρώ όπως παρουσιαζόταν μέχρι πρότινος ή μήπως 10 ή 15 δισ. ευρώ ή οποιοδήποτε άλλο ποσό δημοσιεύεται κατά καιρούς στο διεθνή τύπο;», τον ρωτήσαμε. Αν και δεν θέλησε να προβλέψει ένα νούμερο, ωστόσο, καταλάβαμε καλά ότι ένα ποσό μεταξύ 5-8 δισ. ευρώ αποτελεί το πιθανότερο εύρος. Καθόλου μικρό ποσό για τα δεδομένα της Κύπρου, το ΑΕΠ της οποίας κυμαίνεται γύρω στα 20 δισ. ευρώ... Οι κυπριακές τράπεζες, τώρα, θα πρέπει να εκπονήσουν και να παρουσιάσουν ένα τριετές πρόγραμμα αναδιοργάνωσης, στο οποίο να περιγράφουν -και μάλιστα με πειστικό τρόπο- πώς θα καταφέρουν να ανεβάσουν την παραγωγικότητά τους και να δημιουργήσουν αξίες.

Τι θα περιλαμβάνει αυτό το τριετές πρόγραμμα αναδιάρθρωσης; Αυτήν την περίοδο δεν υπάρχει κάποιος που να είναι σε θέση να το προβλέψει με ασφάλεια. Από τη στιγμή που δεν είναι γνωστό το μέγεθος του προβλήματος, κανείς δεν μπορεί να περιγράψει με ασφάλεια τη θεραπευτική αγωγή που θα πρέπει να ακολουθηθεί.

Ειδικότερα για την περίπτωση της Τράπεζας Κύπρου, υπάρχει φημολογία στην Ελλάδα ότι είναι πολύ πιθανόν να εκφραστεί το ενδιαφέρον του Ρώσου μετόχου μειοψηφίας να αυξήσει το ποσοστό του και να αποκτήσει βαρύνοντα ρόλο στο Συγκρότημα. Η φημολογία αυτή, όμως, δεν επιβεβαιώνεται από πουθενά και μάλιστα παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως θα ήταν πολύ πρόωρο όχι μόνο ο συγκεκριμένος Ρώσος αλλά και οποιοδήποτε άλλος επενδυτής να σπεύσει να εγκλωβιστεί σε μια μεγάλη επένδυση, χωρίς προηγουμένως να έχει ενημερωθεί για το αποτέλεσμα της μελέτης της Pimco.

Ο ίδιος γνωστός παράγοντας της κυπριακής οικονομίας εκτίμησε σε ό,τι αφορά την Τράπεζα Κύπρου πως η βασική λέξη που θα επικρατήσει από εδώ και πέρα, θα είναι το «νοικοκύρεμα». Σύμφωνα με την εκτίμησή του: «Ήρθε η ώρα του νοικοκυρέματος και της προσαρμογής στα νέα δεδομένα. Πιστεύω πως η Διοίκηση της Τράπεζας θα επικεντρωθεί στο συγκεκριμένο τομέα. Όλοι θα πρέπει να καταλάβουν πως δεν υπάρχουν ιερές αγελάδες. Οι εργασίες θα πρέπει να γίνουν πιο παραγωγικές, θα πρέπει να περιοριστεί το κόστος και όλες οι θυγατρικές των τραπεζών -ανεξάρτητα σε ποια χώρα βρίσκονται- θα πρέπει να πείσουν πως μπορούν να γίνουν κερδοφόρες, θα πρέπει να πείσουν πως αξίζει να υπάρχουν. Θα προέβλεπα μια περιορισμένη υποχώρηση του μεγέθους των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα, αλλά κάτι παρόμοιο βλέπω και για τις δραστηριότητες των τραπεζών και μέσα στην Κύπρο». Και όταν ζητήσαμε τις προβλέψεις του για τη μελλοντική πορεία των αμοιβών των τραπεζικών υπαλλήλων, μας απάντησε: «Το πόσο μεγάλες θα είναι οι περικοπές θα εξαρτηθεί και από το αποτέλεσμα της μελέτης της Pimco. Πάντως, βλέπω πως οι διοικήσεις των τραπεζών επιθυμούν οι όποιες ενδεχόμενες μειώσεις να είναι περιορισμένες και να αφορούν όσο το δυνατόν τα υψηλότερα επίπεδα αμοιβών. Το ζήτημα των προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου είναι πολύ πιθανό να το συναντήσουμε ξανά».