Το πάρτι τελείωσε, τα όργανα... αρχίζουν

Το τέλος των εγγυήσεων του ελληνικού δημοσίου στις ΔΕΚΟ επιβάλλει η τρόικα, αποφασισμένη να κόψει τον γόρδιο δεσμό των αέναων ελλειμμάτων τους, που πολλές κυβερνήσεις δεσμεύτηκαν ότι θα λύσουν, αλλά τελικά οι δεσμεύσεις δεν ήταν τίποτα περισσότερο από λόγια του αέρα. Στην τελευταία έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, μετά τις θερινές εξετάσεις, ο πίνακας της σελίδας 18 δεν αφήνει την παραμικρή αμφιβολία: πολύ απλά λέει στην κυβέρνηση πως μέχρι το τέλος του 2011 μπορεί να «φορτώσει» τις εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου προς τις ΔΕΚΟ με επιπλέον 1 δισ. ευρώ και στη συνέχεια... 0 και 0 και 0 για τα επόμενα χρόνια. Κοινώς, το πάρτι των εγγυήσεων τελείωσε!

«Γιατί να τελειώσει;», θα αναρωτηθούν πολλοί. «Είναι κακό το ελληνικό δημόσιο να δίνει την εγγύησή του σε μια ΔΕΚΟ για να δανειστεί και να επιτελέσει το κοινωνικό της έργο;». Χείριστο. Στην Ελλάδα. Διότι ούτε κοινωνικό έργο υπάρχει και στο τέλος τα δανεικά των ΔΕΚΟ καταλήγουμε να τα πληρώνουμε οι φορολογούμενοι, αφού οι εγγυήσεις δίνονται, καταπίπτουν και στο τέλος απλώς το Δημόσιο «χώνει» διαρκώς χρήμα σε ελλειμματικούς και προβληματικούς οργανισμούς, για να τα βγάλουν πέρα.

Ρίξτε μια ματιά στα στοιχεία για να διαπιστώσετε το μέγεθος του προβλήματος: Οι εγγυήσεις το 2000 ήταν 8,4 δισ. ευρώ, το 2003 πέταξαν στα 12,1 δισ. ευρώ, το 2005 σκαρφάλωσαν στα 16,2 δισ. ευρώ και στο τέλος του 2009 αναρριχήθηκαν στα 26,1 δισ. ευρώ. Και στο μεταξύ το 2000 κατέπεσαν εγγυήσεις 332 εκατ. ευρώ, το 2005 κατέπεσαν άλλα 373 εκατ. ευρώ, μετά μαζεύτηκαν λίγο τα πράγματα στις καταπτώσεις και πληρώνονται μόνο καμιά εκατοστή εκατομμύρια τον χρόνο.

Και στο μεταξύ οι ζημίες ζημίες και τα χρέη χρέη. Ας πάρουμε τις συγκοινωνιακές εταιρείες, που είναι και στην επικαιρότητα: Βάσει των ισολογισμών τους, ο ΗΣΑΠ, η ΕΘΕΛ και ο ΗΛΠΑΠ είχαν ζημίες ύψους 504 εκατ. ευρώ το 2009 και συνολικές υποχρεώσεις 2,75 δισ. ευρώ.

Αυτά τα ελλείμματα, λέει η τρόικα, γράψτε τα στο χρέος και μην ξεχνάτε τον ΟΣΕ με το 1 δισ. τον χρόνο και τα 10 δισ. ευρώ συσσωρευμένων χρεών. Έτσι, το χρέος θα αυξηθεί περίπου 5 μονάδες του ΑΕΠ, λες και δεν το είχε ήδη το μπόι του... Τι λέτε; Να κοπούν οι εγγυήσεις και να μπει τάξη στο χάος ή όχι;

Δύσκολα τα πράγματα

Ολοένα και πιο σφιχτά αγκαλιάζει η ύφεση την ελληνική οικονομία, όπως φαίνεται από τα στοιχεία της πιστωτικής επέκτασης για το α΄ εξάμηνο του 2010. Η πτώση του ρυθμού πιστωτικής επέκτασης στο 2,5% και στα 262 δισ. ευρώ συνολικά, εάν συγκριθεί με το +4% του 2009 ή το +16% του 2008, δείχνει πόσο πιεσμένες είναι οι συνθήκες στην αγορά.

Όπως αναφέρει διεξοδικά η HSBC στην ανάλυσή της για τον τραπεζικό κλάδο και τα πεπραγμένα του α΄ εξαμήνου, η αδυναμία που εμφανίζει η πιστωτική επέκταση του ιδιωτικού τομέα το α΄ εξάμηνο έχει ως βασικούς παράγοντες την επιδείνωση των μακροοικονομικών στοιχείων της χώρας, τα αυστηρότερα κριτήρια δανεισμού των τραπεζών αλλά και την άνευ προηγουμένου συμπίεση της ρευστότητας.

Τα στεγαστικά δάνεια έχασαν πολλή από την ορμή τους με μόλις 330 εκατ. ευρώ έναντι 1,6 δισ. ευρώ που ήταν το β΄ εξάμηνο του 2009. Η εικόνα του α΄ εξαμήνου δείχνει πως για το 2010 πολύ δύσκολα θα υπάρξει θετική αύξηση στον όγκο των δανείων, ενώ η HSBC εκτιμά ότι ο ιδιωτικός τομέας (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) θα δείξουν μηδενική ανάπτυξη όχι μόνο φέτος αλλά και το 2011.

Επίσης, ένα ακόμα σημείο ανησυχίας για τον τραπεζικό κλάδο είναι ο δανεισμός από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ο οποίος κινήθηκε σε επίπεδα-ρεκόρ τον Ιούνιο, στα 96,2 δισ. ευρώ ή 19% του ενεργητικού των πιστωτικών ιδρυμάτων, εξαιτίας και της μείωσης στις καταθέσεις. Στο θέμα των προβλέψεων η HSBC αναμένει ότι φέτος θα έχουμε 40% αύξηση, στα 27 δισ. ευρώ, και το 2011 στα 31 δισ. ευρώ, ενώ ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων θα «σκαρφαλώσει» στο 10,7% φέτος και στο 12% το επόμενο έτος. Παρότι τα αποτελέσματα εξαμήνου των μεγάλων πιστωτικών ιδρυμάτων δεν έχουν ακόμα δημοσιοποιηθεί (οι ανακοινώσεις ολοκληρώνονται την επόμενη εβδομάδα), από τα στοιχεία εξαμήνου προεξοφλείται σε μεγάλο βαθμό ότι η κερδοφορία το 2010 θα είναι... δύσκολο project...